NADERE EFFECTENANALYSE WADDENZEE EN
NOORDZEEKUSTZONE
BEHEERPLANKADER VOOR
WATERRECREATIE

RIJKSWATERSTAAT NOORDZEE/NOORDNEDERLAND/
WATERDIENST EN MINISTERIE VAN
ECONOMIE, LANDBOUW EN INNOVATIE

Eindconcept 26 april 2011


Kitesurfen

De Waddenzeelocaties Groene Strand Terschelling, Westzijde veerdam Ameland,
Westerzeedijk Harlingen en Hoek van de Bant hebben een ontheffing (21 april 2009) in het
kader van het BPR. De aangewezen gebieden zijn op de hoekpunten gemarkeerd met een
geel drijfbaken met daarop de tekst 'KITE'. De hoekpunten die liggen in gebieden met een
lage waterstand zijn gemarkeerd met kopbakens. Dit is een gele stok met daarop een geel
kruis met de tekst 'KITE' en de eerste letter van het vaarwater waarin het kitegebied ligt.
Kitesurfers dienen binnen de markeringen te blijven.
In de praktijk werden op de Waddenzee rond 2005 (soms incidenteel) meer locaties gebruikt
door kitesurfers. De locaties Texel Ceres en Dijkmanshuizen (F. Aarts, 2009), strandjes
Delfzijl en Termunterzijl komen uit de effectenanalyse (NEA) naar voren als geschikt.
Kitesurfen in de Noordzeekustzone vindt plaats vanaf de waddeneilanden en de
vastelandskust op daarvoor aangewezen locaties (zie paragraaf 0). Ook is er een
kitesurflocatie aan de zuidoostkant van de Razende Bol.

Kitesurfen is verwant aan windsurfen, maar in plaats van een plankzeil wordt er voor de
voortbeweging gebruik gemaakt van een grote vlieger. De vlieger is tot ca. 14 m2 groot en
hangt op 20-30m hoogte. Kitesurfen geschiedt voornamelijk op open ondiep water.
Kitesurfen vindt in principe jaarrond plaats - met een piek in voorjaar en zomer – tussen 3
uur voor en 3 uur na hoogwater.

Waddenzee

Kitesurfers mogen overdag gebruik maken van de volgende locaties:
- Westzijde veerdam Nes, gemeente Ameland (gehele jaar) (zie ook mitigatie bestaand gebruik)
- Groene Strand, gemeente Terschelling (1-6 t/m 31-8)
- Westerzeedijk, gemeente Harlingen (1-4 t/m 31-8) (zie ook mitigatie bestaand gebruik)
- Hoek van de Bant, gemeente Dongeradeel (1-6 t/m 30-9)

- Strandje Delfzijl
- Zeestrand Termunterzijl
- Texel Ceres (tot 3 uur voor LW en vanaf 3 uur na LW)
- Texel Dijkmanshuizen (tot 3 uur voor LW en vanaf 3 uur na LW)

In Bijlage 1 is kaartmateriaal opgenomen met bovenstaande locaties. De ‘nieuwe’ locaties
Strandje Delfzijl, Zeestrand Termunterzijl, Texel Ceres en Texel Dijkmanshuizen dienen net
als de bestaande locaties gezoneerd te worden met behulp van drijfbakens en stokken.



Noordzeekustzone
In de Noordzeekustzone vindt kiten plaats op het Noordzeestrand op door de gemeenten
aangewezen plaatsen en op de Razende Bol. Er mag jaarrond gekite worden, in de praktijk
ligt de piek vooral in voorjaar/zomer.
Het is slechts op een beperkt aantal plaatsen toegestaan om te kitesurfen op het strand:

Noord-Holland:

− Den Helder, Fort Kijkduin ter hoogte van het Torentje. Middelhoofd.
− Water ten zuidoosten van Razende Bol (buiten het Art. 20-gebied).
− Strandpaal 1 Zuiderhoofd strandslag Huisduinen.
− Paal 3 strandslag Duinoord.
− Tussen paal 5 en 6 strandslag De Zandloper.
− Strandslag Groote Keeten.
− Strandslag Callantsoog Noord en Zuid.
− Strandslag Petten Zuid.
− Paal 33,5 Bergen aan Zee.

Texel
− Van strandslag paal 17, 50 meter na het einde van het bewaakte strand, tot 50 meter
voor het bewaakte strand ter hoogte van strandslag Paal 19.
− Texel op de Noordzee bij strandpaal 9.

Vlieland
− Locaties vastgelegd in het beheerplan Vlieland.

Terschelling
− Ontheffing van de gemeente nodig om te kiten (tussen paal 9 en 11).

Ameland
− Kiten met verordening van 1 maart tot 1 november tussen paal 3 en 4, paal 8.2 en 11
en tussen paal 17.4 en paal 19. Overige deel van het jaar onbeperkt, met uitzondering
van de zones waar het verboden is te vliegeren (natuurgebieden en 1.000m van een
strandopgang).

Schiermonnikoog
− In de omgeving van paal 3 en 4.

Razende Bol
− Op Razende Bol wordt het zuidelijkste puntje gebruikt als ‘startlocatie’ voor het
kitesurfen. Om negatieve effecten op strandbroeders uit te sluiten zal ten aanzien van
kitesurfen altijd een minimale afstand van 750 m tot broedlocaties moeten worden
aangenomen. Beperking van betreding van gebieden met (potentiële) broedlocaties
tot buiten de broedperiode kan zekerheid bieden ten aanzien van effecten op
broedvogels.

Zolang de activiteit alleen beoefend wordt op de daartoe aangewezen plaatsen treden
weliswaar lokaal storingsfactoren op, maar door de beperkte oppervlakte en geringe
overlap met het voorkomen van de vogels, en mede door de gebieds- en tijdsbeperking voor
deze activiteit, zijn negatieve effecten klein. Negatieve effecten op de realiseerbaarheid van
de instandhoudingsdoelen zijn niet te verwachten.


* Mitigatie bestaand gebruik:

Harlingen:

Waddenzee: Kitesurfen op bestaande locaties
Door het kitesurfen vanaf de Westerzeedijk bij Harlingen kunnen in het broedseizoen broedparen van de bontbekplevier worden verstoord; op het strand zijn in het verleden broedgevallen van deze soort geconstateerd. De laatste jaren heeft de bontbekplevier echter niet meer op het strandje gebroed. Dat betekent dat op voorhand geen aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. Wel zal, mocht de soort er in de toekomst toch weer tot broeden komen, de broedlocatie vanuit de Flora- en Faunawet beschermd moeten worden.
Het ligt niet voor de hand om op een kunstmatig aangelegd recreatiestrand dichtbij een woonlocatie
als Harlingen, het strand deels af te sluiten voor strandbroeders. Afgelopen winter is daarover in die
zin ook gecommuniceerd in de consultatiegroep. De Bontbek broedt verspreid over het hele
waddengebied op spaarzaam begroeide plekken , zoals op de Friese kwelders, Rottum en de bewoonde eilanden. De lijn is om op de bewoonde eilanden waar in potentie voldoende geschikte gebieden zijn het leefgebied van deze soort te verbeteren door aan het begin van het broedseizoen te inventariseren of er sprake is van broedgevallen en zo ja die plekken af te zetten. [ook met borden]. Dit kan ook bij Harlingen, maar recreatief gebruik heeft het primaat. De verbetermaatregel in de WZ bestaat uit verdergaande maatregelen, namelijk niet alleen beschermen van bestaande broedgevallen maar ook van locaties die in potentie geschikt zijn. Dit moet al heel vroeg in het voorjaar gebeuren en indien na monitoring blijkt dat er sprake is van een daadwerkelijk broedgeval dan blijft de locatie afgesloten , zo niet dan wordt de bescherming op die locatie opgeheven [bron: concept-beheerplan Vlieland]. Op basis van een analyse van het benodigde broedareaal voor de strandplevier en de huidige verspreiding van de broedparen kunnen vooral potentiële broedlocaties op de bewoonde Waddeneilanden worden afgesloten (uitvoering DLG en Prov. Fr). Ook op de losliggende zandplaten liggen potenties, zij het geringer dan op de bewoonde eilanden. Richel is het gehele jaar afgesloten (art. 20 gebied). Op het Rif vindt sluiting broedlocatie plaats op maat, d.w.z. alleen afsluiten als er daadwerkelijk wordt gebroed door strandbroeders. Het Rif is wel afgesloten als HVP rond hoogwater (tussen 3 u. voor en na HW).
Engelsmanplaat wordt aan de oostzijde hoger en kan geschikt worden als broedlocatie. Hier kan,
evenals op het Rif, in de toekomst afsluiting op maat plaatsvinden in overleg met o.a. de zeekanoërs
(mitigatie 1). Simonszand is zeer dynamisch en afgesloten als HVP rond hoogwater. Bij voldoende
betekenis van Simonszand voor strandbroeders is in overleg met recreanten eenzelfde soort maatregel op maat mogelijk als voor het Rif (mitigatie 2).
Te Harlingen worden alleen de daadwerkelijke broedlocatie afgezet [FFwet], zowel voor de kiters als de normale strandrecreatie
Actie: Dit af te spreken met de gemeente Harlingen.

Ameland/Vlieland:

Waddenzee: Kitesurfen op nieuwe locaties
De locatie oostzijde veerdam op Ameland ligt in de directe nabijheid van een grote hvp voor
scholeksters. Verstoring van deze hvp tijdens hoogwater kan effect hebben op de fitness van de
scholeksterpopuatie en daarmee de ongunstige staat van instandhouding verder onder druk zetten.
Gezien de grote verstoringsafstand van kitesurfen (750 meter; Krijgsveld et al. 2008) kan alleen
gemitigeerd worden door een zone van 750 meter rondom de hvp tot verboden gebied te verklaren
voor kitesurfen. Handhaving kan een probleem vormen omdat eigenlijk alleen te handhaven is op de plek waar de kitesurfers te water gaan en veel moeilijker op het gedrag op het water. Het afsluiten zal dan dus zo’n groot gebied rondom de hvp moeten gebeuren dat de surfers ook via het water niet binnen 750 meter van de hvp komen. Dit houdt in dat het gehele gebied tegen oostzijde van de dam gesloten blijft voor het kiten. Aan de wad-zijde van Vlieland rusten eiders. Significante gevolgen als gevolg van verstoring door kitesurfen is niet uit te sluiten. Dit wordt door DLG nog nader getoetst.
Mitigatie is mogelijk door een zodanig deel van het strand af te sluiten voor kitesurfen dat voldoende rustgebied voor de eiders beschikbaar blijft.

Kaartjes van locaties:

Ceres/Dijkhuizen Texel: